‘Barry Callebaut’ is ‘s werelds grootste chocoladefabrikant, goed voor een duizelingwekkende verkoop van 1,8 miljoen ton chocoladeproducten per jaar die worden verkocht in meer dan 130 landen. Wie de oprichter was? Niet Barry Callebaut, zoals veel Belgen denken, maar wel Eugenius Callebaut. Hij begon in 1850 in het Oost-Vlaamse Wieze met een brouwerij. In 1911 begon hij ook chocoladerepen te produceren en in 1952 volgden dan de chocoladecouvertures. Pas wanneer in 1996 de Belgische chocoladeproducent Callebaut en het Franse Cacao Barry Chocolate Company hun krachten bundelden is het bedrijf ‘Barry Callebaut’ ontstaan met hoofdzetel in het Zwitserse Zürich.

Duurzaamheid

De missie is om van 100% duurzame chocolade de norm te maken tegen 2025

Naast verrassingen krijgen we ook een presentatie van een aantal wereldproblemen en de oplossingen die Barry Callebaut naar voor schuift. Zo blijft de vraag naar cacao wereldwijd stijgen. Ook het bewustzijn wordt groter en daarom is Barry Callebaut genoopt om zware middelen in te zetten tegen met als doel 100% duurzame chocolade te kunnen produceren tegen 2025. Geen holle belofte als je weet dat je binnenkort op veel chocoladeproducten het label ‘Cocoa Horizons’ zult terugvinden, een garantie dat de chocolade in eerlijke omstandigheden werd gemaakt. Dé missie is om van 100% duurzame chocolade de norm te maken tegen 2025. In Afrika helpt het bedrijf boeren op een correcte manier kunstmest gebruiken en er loopt ook een programma om oude, minder productieve bomen te vervangen door nieuwe. Daarnaast is er een sensibiliseringscampagne die jongeren warm moet maken om voor een leven als cacaoboer te kiezen.

De strijd tegen kinderarbeid

We verlaten de brede geasfalteerde snelwegen en reizen langs de stoffige binnenweggetjes naar de plantages van Deduako waar we zelf de handen uit de mouwen mogen steken. Cacaovruchten worden twee keer per jaar geoogst. Na een paar dagen rijpen, worden ze geopend en mogen de cacaobonen eruit. We helpen boer Jabulani om de bonen onder bananenbladeren te leggen. Op die manier kunnen ze gisten en verandert de kleur van beige naar bruin. Dit vergt intensieve arbeid en gans het gezin helpt daarom mee. Het blijft moeilijk om de boeren te sensibiliseren rond kinderarbeid want het ontbreekt hen aan mankracht om het hoofd boven water te kunnen houden. Tegen 2025 wil Barry Callebaut 500 000 boeren uit de armoede helpen. Samen met het IFC (International Finance Corporation, lid van de World Bank Group) zorgt het ervoor dat ze een lening kunnen aangaan zodat ze hun plantages op punt kunnen stellen en kinderarbeid overbodig wordt. Die strijd gaat voor op alles. Omdat veel cacaoboeren liever hebben dat hun kinderen op het land het ambacht leren, dan dat ze naar schooltjes met beperkte voorzieningen worden gestuurd moet de kwaliteit van het onderwijs naar omhoog. We ontmoeten de schoolkinderen van de Nana Korkor Daa School in Kukurantumi die ons hun eerste computerskills laten zien. Gekleed in een bruin met geel uniform bezorgen ze ons een warme ontvangst.

Goudzoekers

We zien ook hoe de ontwikkeling van het digitaal datasysteem ‘Katchilè’ snelle treden neemt. Dat brengt alle boeren in kaart en helpt plantages in beschermde parken en regenwouden te laten verdwijnen. De laatste jaren duikt ook nog een andere bedreiging voor het voortbestaan van de cacaoboeren op: de kleinschalige, vaak illegale, goudmijnbouw. Veel landeigenaren verkopen hun grond en cacaoboerderijen aan goudzoekers in ruil voor snelle cash. Bijzonder jammer, want de cacaoproductie is een erfenis die kan doorgegeven worden aan de volgende generaties. Het goud daarentegen... Educatieve programma’s moeten het beroep beschermen: door een juiste beplanting en betere oogsttechnieken kan de productie nog verbeteren.

Veel landeigenaren verkopen hun grond en cacaoboerderijen aan goudzoekers in ruil voor snelle cash

De cacaoketen

In Konongo bezoeken we Nyonkopa, een Licensed Buying Company (LBC). Dat is een lokale opkoper en transporteur van cacaobonen. De zakken liggen hier met hopen. Het wegen en natellen gebeurt heel secuur. ‘De grote bonen zijn de beste’ laat één van de tellers ons weten. ‘De zakken met ongeveer 90 bonen in 100 gram zijn premium. Tel je 100 tot 130 bonen dan spreken we over standaardkwaliteit’. De boeren leveren gemiddeld vijf à tien zakken per jaar en ontvangen daarvoor een vaste prijs die is vastgelegd door de Cocobod. Die voert ook kwaliteitscontroles uit en verkoopt aan de buitenlandse verwerkers. Via zeetransport gaat de cacao naar doorvoerhavens zoals Antwerpen en Amsterdam om van daaruit de verwerkende industrie te bereiken. We sluiten onze reis af met een bezoekje aan de Ghanese fabriek van Barry Callebaut. Nooit eerder zagen wij grotere chocoladeblokken dan hier. Chocoholics geloven hun eigen ogen niet: er ligt zelfs een blok van maar liefst 30 kg. Benieuwd welk lief kind die straks in zijn schoentje krijgt.